Unilever-topman Paul Polman ontkende dat het aankomende Britse vertrek uit de Europese Unie iets te maken heeft met de keuze voor de hoofdzetel.
Maar volgens Henk Volberda, hoogleraar Strategisch Management aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, probeert Unilever met deze boodschap vooral niemand op de tenen te trappen.
"Ze willen geen gezichtsverlies in het Verenigd Koninkrijk", zegt Volberda, die opmerkt dat in het persbericht maar één alinea wordt gewijd aan de reden waarom voor Rotterdam is gekozen.
"Het is natuurlijk een heel gevoelige discussie", stelt de hoogleraar. Unilever benadrukt in het persbericht dat twee onderdelen hun hoofdkantoren houden in het Verenigd Koninkrijk en dat het huidige werknemersbestand van 7.300 mensen in het land behouden blijft. Maar hiermee probeert het concern vooral de Britten tevreden te houden, zegt Volberda. "Dit is natuurlijk een stukje window dressing."
Brexit
Hij denkt dat er twee werkelijke redenen zijn voor Unilever om het hoofdkantoor in Nederland te plaatsen. "Enerzijds is er de Brexit. Na de Brexit is het voor Unilever en met name voor alle Europese activiteiten niet echt handig om zijn hoofdkantoor in het VK te hebben."
De tweede reden is de overnamedreiging voor Unilever. "Ze hebben hun lesje geleerd na de dreigende overname door Kraft Heinz. Dat was natuurlijk wel een signaal dat je heel kwetsbaar bent en dat je zeker als plc (het Britse equivalent van een nv) te maken hebt met een Angelsaksisch corporate governance-systeem."
Dividendbelasting
In dit model hebben aandeelhouders de grootste stem en zijn winstmaximalisatie, dividenden en aandeelhouderswaarde het belangrijkst. In het Nederlandse model hebben andere betrokkenen een grote stem en in Nederland is het makkelijker om een overname tegen te houden.
Met de afschaffing van de dividendbelasting in Nederland verloor het Verenigd Koninkrijk bovendien het fiscale voordeel.
Een verhuizing naar Nederland past beter bij de strategie die Unilever voert. CEO Paul Polman predikt een kapitalisme dat op lange termijn waarde creëert. Onlangs bekritiseerde Polman nog financieel analisten die volgens hem te weinig vragen stelden over de milieudoelstellingen van Unilever.
Potentiële overnames
Volgens Volberda zou het erg onhandig zijn als Unilever bovenstaande redenen zou noemen. "Zij brengen naar buiten dat het niet zoveel voorstelt. Als ze zouden zeggen dat ze zich beter willen beschermen tegen potentiële overnames, dan gaat het aandeel meteen naar beneden, dus dat kunnen ze niet zeggen." En wanneer de dividendbelasting zou worden aangehaald, dan valt de Nederlandse politiek daarover, aldus Volberda.
De hoogleraar denkt dat de Nederlandse economie wel zal profiteren van de verhuizing. "Er geldt toch altijd: 'Uit het oog, uit het hart'. Iets wat dichtbij zit, krijgt vaak ook meer aandacht."