'Ministerie te optimistisch over veiligheid Schiphol'

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Schiphol en luchtvaartmaatschappijen zijn te optimistisch over de veiligheid van het vliegverkeer op Schiphol. Deze partijen zijn er onvoldoende van doordrongen dat een radicaal andere aanpak noodzakelijk is om de veiligheid op Schiphol in de toekomst te waarborgen. Het gaat met name om mogelijke botsingen bij starts, landingen en taxiën.

Dat schrijft de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in een woensdag verschenen publicatie. De OVV constateert dat de aanbevelingen voor verbetering van de veiligheid uit zijn rapport van april 2017 slechts beperkt zijn uitgevoerd. Van de acht aanbevelingen, bestemd voor Schiphol, Luchtverkeersleiding Nederland, luchtvaartmaatschappijen en het ministerie, zijn er vijf deels of beperkt uitgevoerd, een niet en twee nog niet.

Te optimistisch

Ministerie, Schiphol en luchtvaartmaatschappijen hebben vooral de conclusie uit het onderzoek van vorig jaar omarmd dat Schiphol op dit moment nog veilig is. Dat is een te optimistische benadering, vindt de OVV: „Deze eenzijdige nadruk van de sector en het ministerie op een ‘veilig’ Schiphol doet geen recht aan de door de Onderzoeksraad in het rapport beschreven zorgen over veiligheid.”

Volgens de OVV gaan Schiphol, maatschappijen en afhandelbedrijven, verenigd in het Veiligheidsplatform Schiphol, verkeerd om met risico’s op de drukke en complexe luchthaven. „Op Schiphol is een patroon zichtbaar dat de betrokken partijen eerst nieuwe veiligheidsrisico’s accepteren en vervolgens maatregelen nemen om de negatieve gevolgen voor de veiligheid te beperken.” Die aanpak moet volgens de raad worden doorbroken: de partijen moeten zich richten op het voorkomen van risico’s.

Mogelijk heeft deze nieuwe aanpak gevolgen voor het aantal vluchten dat Schiphol kan verwerken. Tot en met 2020 mag Schiphol 500.000 vliegbewegingen (starts en landingen) verwerken, een grens die zo goed als bereikt is. De OVV wijst er op dat de kleine luchtvaart zoals privéjets (general aviation) en ‘technische vluchten’, goed voor duizenden vluchten per jaar, niet worden meegeteld. Deze vluchten „wegen mee in de belasting en de veiligheid van de omgeving”. Ook ontstaan nieuwe risico's door woningbouwprojecten in omliggende gemeenten.

In het algemeen vindt de raad dat veiligheid in het huidige debat over verdere groei van Schiphol een ondergeschikte rol speelt. Een besluit over groei na 2020 kan pas worden genomen na een principiële discussie over de toekomst van luchtvaart in Nederland en nadat de risico’s nu en in de toekomst structureel zijn verminderd. Tegenstanders van de uitbreiding van Lelystad Airport, gepland voor 2020, pleiten eveneens voor zo’n discussie.

In een eerste reactie zei minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) tegen persbureau ANP dat de veiligheid van de luchtvaart en de omgeving van Schiphol geborgd moet zijn voordat er sprake kan zijn van groei. De aanbevelingen van de OVV moeten volgens haar snel door de sector worden opgepakt. Volgens Van Nieuwenhuizen mag de OVV er op rekenen dat „wij met grote voortvarendheid aan het werk met zijn met de aanbevelingen van de raad voor maatregelen die overheid en inspectie moeten nemen”.

Lees ook dit interview: Scheidend Schiphol-topman Jos Nijhuis vertelt over zijn aangekondige vertrek. Dat komt op een moment dat de luchthaven een groeigrens heeft bereikt.