Na 22 jaar geduldig onderzoek zet biotechbedrijf Galapagos eerste medicijn op de markt: ‘een enorme doorbraak’
Het Nederlandse biotechbedrijf Galapagos brengt na 22 jaar onderzoek ‘eindelijk’ zijn eerste medicijn op de markt. Het is een middel tegen reumatoïde artritis. Ceo Onno van de Stolpe vertelt in een interview over het unieke verdienmodel van biotechnologie.
Hij bestuurt al ruim 20 jaar een achtbaantrein. Ceo Onno van de Stolpe (60) richtte in 1999 Galapagos op, dat is uitgegroeid tot een van de grootste biotechbedrijven van Europa. Maar de koers wordt gedicteerd door autoriteiten die toestemming moeten geven om nieuwe medicijnen op de markt te brengen. Centraal daarbij staat het medicijn filgotinib dat dient voor de bestrijding van reumatoïde artritis, een auto-immuunziekte die leidt tot gewrichtsontstekingen. Alleen al in Nederland lijden 260 duizend mensen aan deze aandoening.
Eind vorige week kreeg Galapagos, dat in Leiden ontstond maar zijn hoofdkantoor heeft in het Belgische Mechelen, eindelijk toestemming om het medicijn in Europa en Japan op de markt te brengen. Hierdoor schoot de beurskoers omhoog. Het nieuws kwam nadat vier weken eerder de Amerikaanse FDA (Food and Drugs Administration) toestemming weigerde, omdat eerst nog testen afgerond moeten worden naar het effect op de spermaproductie. Dat nieuws leidde tot een koersdaling van 25 procent. Mogelijk komt die toestemming alsnog volgend jaar.
Eerst de weigering in de VS, nu de toestemming in Europa en Japan. Bent u van de hel in de hemel gekomen?
‘Zo zou ik dat niet willen zeggen. De hemel zou het zijn als we ook goedkeuring hadden gehad in de VS. Maar het is wel een enorme doorbraak. Het bedrijf bestaat 22 jaar en eindelijk brengen we ons eerste medicijn op de markt. Dat is een heel lange weg geweest.’
De VS is toch belangrijker? Daar heeft u vorig jaar een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met het grote farmacieconcern Gilead, dat 5 miljard dollar betaalde voor een licentie om het medicijn in de VS te verkopen. Het koersverlies na het besluit van de FDA is niet goedgemaakt met de toestemming in Europa en Japan.
‘De downside van de weigering in de VS is groter dan de upside van de toestemming in Europa en Japan. In de VS wordt 60 procent van de omzet van medicijnen gemaakt. Dat komt niet omdat er daar meer patiënten zijn, maar omdat de marges hoger zijn. Iedereen klaagt altijd over de hoge medicijnprijzen hier, maar in feite zitten we voor een dubbeltje op de eerste rang. Het geld moet verdiend worden in de VS. Daar zou Gilead het gaan verkopen en zouden wij 20 tot 30 procent royalty’s over de omzet krijgen.’
Wanneer ligt het in Nederland in de apotheken?
‘Hopelijk binnen een maand. Het medicijn is goedgekeurd. Nu moeten we nog per land een vergunning hebben om het ook via de apotheken te verkopen. In Nederland gaat dat meestal heel snel.’
De naam wordt Jyseleca? Waarom?
‘Filgotinib is de stofnaam. Die zal het ooit weer krijgen als het medicijn generiek wordt. Jyseleca is de merknaam. De prijs wordt tussen de 12 en 14 duizend euro per jaar.’
Hoeveel is daarvoor geïnvesteerd?
‘De aandeelhouders hebben 1 miljard in Galapagos gestoken. Daar komt nog 1 miljard bij die Gilead heeft betaald voor het fase 3 onderzoek. En dan nog een half miljard die Gilead betaalt voor de licentie op het medicijn. Dus al gauw 2,5 miljard.’
Het heeft ook potentie om andere ziektes te genezen, zoals de chronische darmziekte ulcerative colitis en de ziekte van Crohn. Wanneer weten we daar meer van?
‘In het eerste geval is de testfase achter de rug en wachten we op toestemming. Die moet volgend jaar komen. Bij het gebruik voor de ziekte van Crohn zitten we in de laatste testfase.’
Uw bedrijf is acht miljard euro waard. Hoe gaat u de verwachting van beleggers te gelde maken?
‘Biotechnologie is een uniek verdienmodel. Je kunt daarbij waarde opbouwen zonder direct omzet te genereren. Het gaat allemaal om toekomstige verwachtingen. We hebben 5,5 miljard op de bank staan, voornamelijk dankzij de gelden van Gilead. Dus de investering door de aandeelhouders van 1 miljard gedurende de afgelopen 22 jaar, is vandaag de dag meer dan vervijfvoudigd. Sinds onze beursintroductie in 2005 tegen 7 euro, is ons aandeel via een achtbaan nu op 120 euro terecht gekomen. ‘
De Amerikanen zijn bang dat het medicijn toxisch kan zijn voor de mannelijke vruchtbaarheid. Is het gek dat Europa en Japan dat niet zijn?
‘Nee. De Europese en Japanse autoriteiten hebben dezelfde informatie als de FDA. Er is bij dierproeven bij een hoge dosering een afname van spermaproductie gezien, maar nog nooit een effect op testosteron bij mannen. We doen nu nog een test bij 200 mannen of de spermaproductie lager wordt. De Amerikanen willen die data afwachten. In Europa en Japan vonden de toezichthouders dat niet nodig. Bij reuma is het sowieso maar een beperkt risico: 80 procent van de patiënten is vrouw. Als mannen het al krijgen, zijn het vooral mannen boven de 60 jaar. En die zijn meestal niet meer zo met het maken van baby’s bezig.’
U zit in België. Heeft dat een beter klimaat voor biotechnologie dan Nederland?
‘We zijn het resultaat van een fusie tussen Crucell in Leiden en Tibotec in Mechelen. In beide steden hadden we laboratoria. België heeft een goed klimaat voor biotechnologie. De Vlaamse overheid wil daar geld in investeren. En het beleid is consistent. Regeringen veranderen en regelmatig is er niet eens een regering, maar dat maakt voor het biotech beleid niets uit. In Nederland wordt het beleid bij elke nieuwe regering weer over de kop gegooid.’