Giriş
Symbol NEM’in ikinci kurumlara yönelik blockchain’i olma özelliği taşıyor. Orijinal NEM platformuyla paralel çalışan Symbol NEM ekosistemini genişletiyor. Symbol ağının başlatılmasıyla birlikte ağın kendine ait yeni tokeni XYM de ortaya çıkmış oldu.
NEM ve Symbol
Öncelikle NEM’den bahsedelim. NEM (XEM) blockchain platformu blockchain’in daha iyi ölçeklendirilmesi ve daha hızlı çalışması için tasarlandı ve kodlandı. NEM’in sunduğu blockchain API uygunluğu sayesinde kurumların kendilerine göre biçimlendirilmiş blockchain’leri yaratmasına olanak tanıyor. Bu blockchain’ler daha çok dışarıya kapalı, izinli çalışan ve kendi defteri olan sistemlerden oluşuyor. Diğer yandan NEM’in kendine has konsensüs mekanizması NEM’in halka açık blockchain’lerinin giderek büyümesini ve stabil hale gelmesini sağlıyor.
NEM blockchain platformunun önde gelen geliştirici ekiplerinden NEM Group Symbol’ü 2021’de tanıttı. Symbol yeni nesil proof of stake + (PoS+) sistemini kullanıyor ve hem halka açık hem de kurumlar için özel blockchain çözümleri sunuyor. Kurumsal seviyede yeniden programlanabilirlik ve güvenlik sunan Symbol, finansal teknoloji, sağlık ve tedarik zinciri alanlarında kullanılabilir ve tercihe göre ayarlamaları yapılabilir. Symbol ağının başlatılmasıyla birlikte Symbol’da kullanılacak kripto para birimi XYM de ortaya çıktı. XYM ağdaki işlemlerin yapılmasına yardımcı olacak ve ağda ana token olarak kullanılacak. NEM Group CEO’su David Shaw symbol hakkında şöyle konuştu:
Symbol’ın geleceğe dönük platformunun kullanılabileceği birden çok endüstri var. Kurumlar, finansal hizmet sunanlar, düzenlenmiş değerler bunlardan bazıları. NEM’in bu ilerleyiş de rolü oldukça büyük. Diğer platformlarla ortak çalışması yeni bir değer paradigması yaratıyor.
Symbol’ın Özellikleri
NEM’in bir güncellemesi gibi düşünebileceğimiz Symbol diğer blockchain’lerle birlikte çalışabiliyor. Böylece halka açık ya da özel hibrit modeller ortaya çıkarılabiliyor. Symbol kullanmak isteyen geliştiriciler kendi isteklerine göre blockhain yapısını şekillendirebiliyor. Hem özel ve dışarıya kapalı bir blockchain kurabilen kurumlar hem de bu blockchain’iyle halka açık işlemler de yaptırabiliyor. Kurumlar paylaşılmamasını istedikleri bilgileri kendileri seçebiliyorlar. Symbol hali hazırda var olan ara yüzlerde güvene gerek kalmadan çalışabiliyor ve diğer sistemlere kolayca eklenebiliyor. Zincirler arası hızlı değişimler yapabilen Symbol, verilerin birkaç blockchain’de aynı anda akmasını sağlayıp aracıları ortadan kaldırıyor. Symbol sistemi aynı zamanda ağ üzerinde dijital değerlerin yaratılmasına olanak tanıyor. Örneğin hisse senetleri, imzalar, oylamalar ve diğer para birimleri Symbol blockchain’i üzerinde var olabiliyor.
Her bir değer için farklı ayarlanabilir seçenekler sunan Symbol, mantık tabanlı ya da değer tabanlı protokoller ile çalışabiliyor. Bu yüzden yeni ekonomik hareket çerçevesinde sunduğu bu özellikleriyle büyük potansiyele sahip. Özellikle DeFi, yasalar tarafından düzenlenen değerler ve menkul kıymet token satışları (STO) alanlarında kullanımı uygun ve hedef kitlesi oldukça geniş. Örneğin, Symbol şu anda Propine adından bir platforma entegre edilmiş durumda. Bu platform STO’lar için basılma ve gözlem platformu olmayı hedefliyor.
Symbol Ağı
Symbol ağının başlatılmasıyla birlikte NEM projesinin 2 tane zinciri bulunuyor. Orijinal NEM projesi 6 yıldır devam ediyor ve tarihinde hiç kapanmadı, kesintiye uğramadı. Aynı zamanda herhangi bir güvenlik sorunu yaşamayan NEM zincirinin, hiçbir kullanıcısına değer kaybı yaşatmadığı biliniyor. Symbol bunun üzerine daha fazla güvenlik ekleyerek güvenliği bir katman daha artıracak bir konsensüs olan Proof of Importance (PoI) sistemi ile çalışıyor. Bu sayede Symbol ilk zincir üzerinde çalışan çoklu imza sistemi olma özelliği taşıyor. Symbol kullanıcıları için karmaşık çoklu imza yaratma sistemini basitleştiriyor ve kurumlar için daha çekici hale geliyor.
Symbol’ın merkezi bankalar tarafından basılan dijital paralar (CBDC) alanına da damga vurması bekleniyor. Litvanya Bankası LBCOIN’i NEM blockchain’inde Haziran 2020’de basmıştı. Başlangıçta 4000 LBCOIN basıldı bu da 24 bin dijital token ve 4 bin fiziksel paraya denk geliyordu. Bu LBCOIN’ler Symbol platformuna taşındı. Eğer Symbol daha fazla merkez bankasını blockchain’ine katabilirse bu alanda lider olabilir.
Symbol Hasat Zamanı
Symbol NEM ekosistemi içerisinde kullanıcıların gelir elde edebileceği yeni bir sisteme de entegre oluyor: Harvesting (hasat). Harvesting basitçe ağ için yeni blokların yaratılması olarak tanımlanabilir. Hasatçılar başarıyla blok oluşturduklarında blok içerisindeki işlem ücretlerinden belirli bir pay alıyorlar. Blokchain ağlarında bir işlem yapmak her zaman belirli bir işlem ücretine tabi. Symbol’de bu işlem ücretleri hasatçılara ödeniyor. Böylece bloklara daha fazla işlem alınması için teşvik sağlanıyor.
Diğer blockchain’lerden farklı birçok özelliği olan Symbol’ın madencilik işleyişi de farklı. Ancak Harvesting’in madencilik olduğu pek söylenemez. Harvesting ağ üzerindeki aktiviteler üzerine kurulu. Diğer tarafta madencilik genellikle işlemci gücüyle yapılıyor. Bu yüzden harvesting proof of work sistemlerine göre daha çevre dostu. Symbol staking sistemi ile harvesting adını verdiği sistemi birleştirmiş durumda. Kullanıcıların stake ettikleri XYM’ler harvesting sürecinde kullanılıyor. Daha fazla XYM gönderen kullanıcının daha fazla gelir şansı oluyor.
Diğer yandan proof of stake sistemlerinin başlıca problemi de zenginlerin daha da zenginleşmesi. Fazla tokeni olanlar daha fazla stake ettikleri için fazla kazanıyorlar. Symbol buna çözüm olacak bir yenilik sunuyor. Durumu daha dengeli hale getirmek adına ağ katmalara ayrılıyor. Farklı katmanlarda sadece stake edilen token miktarı önemli olmuyor, blokların içerdiği işlemlerin ve işlem ücretlerinin de etkisi oluyor. Ayrıca hasat yapanlara ayrı, node’lara ayrı ve destekçilere ayrı miktarda ödül ödemeleri yapılıyor.
